De Bergkerk is in 1965 als Opstandingskerk in gebruik genomen door de Gereformeerde gemeente Den Haag-West. Tegenwoordig heet deze kerk Bergkerk, vernoemd naar de straat waaraan het gebouw gelegen is: “Daal en Bergselaan”. Aanleiding hiertoe was het samengaan van twee kerkgemeenten namelijk die van de gereformeerde Opstandingskerk en de Nederlands Hervormde Pauluskerk. In 2004 is het interieur van de kerkzaal aangepast aan de wensen die leefden bij de leden van deze nieuwe gemeente. Met recht een nieuw begin voor alle mensen die betrokken zijn bij deze gemeente.

Exterieur

De kerk bestaat uit twee etages en is gebouwd tegen een afgegraven duinwal. Hierdoor is vanaf de straatzijde slechts één bouwlaag zichtbaar, de tweede is tegen de duinwal aangebouwd. In het laagste gedeelte bevindt zich het zalencomplex. In het gedeelte dat zichtbaar is vanaf de straatzijde zijn de hoofdingang en de kerkzaal gesitueerd.

Deze kerk is gebouwd naar een ontwerp van het architect bureau Chadell en is een voorbeeld van het Functionalisme. Functionalisme is een stroming in de architectuur, waarbij men uitgaat van het volgende: een gebouw is pas mooi als het voldoet aan de functie waarvoor het ontworpen is. Deze stroming kan gezien worden als een reactie op de Jugendstil of Art Nouveau bouwstijl die zich juist kenmerkt door de overdadige versieringen en ornamenten aan en in een gebouw.

Aan de linkerzijde van het gebouw staat de klokkentoren opgesteld waarin twee luidklokken hangen. Deze toren is een staalconstructie die bestaat uit een groot aantal stalen rechthoeken die horizontaal en verticaal ten opzichte van elkaar zijn verbonden. Hierdoor ontstaat een harmonisch geheel met het gebouw waarvan het aanzicht bestaat uit rechthoekige gestapelde vlakken.

In het oorspronkelijke plan voor deze kerk was geen klokkentoren voorzien, echter het architect bureau en de uitvoerder besloten deze toren aan te bieden als geschenk aan de Gereformeerde gemeente tijdens de feestelijke in gebruik name van het kerkgebouw.

Aan de rechterzijde van het gebouw was in het oorspronkelijke bouwplan een bejaardenhuis en een kosterwoning voorzien. Deze zijn in de loop van 1965 opgeleverd echter in 2007 is dit gedeelte van het complex gesloopt omdat het niet meer voldeed aan de eisen van deze tijd. Het huidige gebouw dat een verpleegtehuis is, heeft nog wel een doorgang naar het kerkgebouw. Dit laatste ten behoeve van de bewoners in het verpleegtehuis die zondags de kerkdienst willen bijwonen. De kosterswoning is met de sloop en nieuwbouw niet meer teruggekomen.

Interieur kerkzaal

Na binnenkomst in het gebouw komt men via de hal in de kerkzaal. Op de vloer liggen natuurstenen tegels, de muren zijn wit gestuct en het plafond is beschoten met donkere schroten. De vloer van het liturgisch centrum is van hout.

Aan de linker- en rechterzijde van de zaal is een galerij gerealiseerd, die gescheiden wordt van het middengedeelte d.m.v. vierkante pilaren. Om deze galerijen te accentueren is het plafond in dit gedeelte van de zaal verlaagd. Het bovenste gedeelte van de muur naar het plafond wordt door deze kolommen gedragen. In dit gedeelte van de beide muren zijn ramen gesitueerd ten behoeve van de lichtinval.

Het interieur heeft in de loop der jaren een aantal wijzigingen ondergaan, in het bijzonder het liturgisch centrum, hetgeen in 2004 volledig vernieuwd is. Met de verbouwing is er een gedachtenishoek gerealiseerd, iets waar de oorspronkelijke indeling niet in voorzag.

Bijzonder in deze zaal is het feit dat er twee orgels staan opgesteld. Het eerste orgel staat aan de achterzijde van de zaal op een galerij, boven de toegangsdeuren. Dit orgel is gebouwd door de firma Verschueren uit Heythuysen. Het begeleidde tot 2004 de zondagse eredienst, nu wordt het nog slechts sporadisch bespeeld.

Het tweede orgel, dat in de kerkzaal staat, is ontworpen en vervaardigd door de firma Klop uit Garderen. Het is geplaatst voorin de zaal op het liturgisch centrum. Opvallend aan dit orgel is dat alle pijpen van hout zijn. Bij de ingebruikname op 5 maart 2004 bleek dat orgelbouwer Henk Klop als verrassing een klokkenspel aan de registers heeft toegevoegd.

In de achterwand van het liturgisch centrum, ook wel de aandachtwand genoemd, is een werk te zien van de kunstenaar Berend Hendriks (1918-1997). Het is een goed voorbeeld van abstracte Christelijke kunst, zoals die vaak is toegepast in de jaren 50-60 van de vorige eeuw.

Volgens kunstcriticus van der Wal heeft de kunstenaar hierover het volgende gezegd:

Ik breek met dit kunstwerk de aandacht wand vrijwel letterlijk open met smalle, schuin geplaatste sleuven van gekleurd glas die oprijzen over de gehele hoogte: ‘Ik wilde wat lijnen aangeven van boven naar beneden en van beneden naar boven, van de hemel naar de aarde en de aarde naar de hemel’.

Het kunstwerk, de hele wand, sluit daarmee permanent aan bij de prediking, ongeacht de inhoud, en voedt de opstan­dingsgedachte zonder expliciet te zijn. In het ‘opstandingsraam’ leid ik de kerkganger door dat grensgebied naar de rand van het onuitbeeldbare, onzegbare en oneindige. 

Veel kerkgangers zien in dit kunstwerk de vuurkolom, die het volk Israël voorging in hun tocht door de woestijn. Waarschijnlijk is deze gedachte ontstaan, doordat er in dit kunstwerk de kleur rood overheerst, maar ook de kleur blauw is nadrukkelijk aanwezig.

De glas in lood ramen aan weerszijden van de zaal zijn door dezelfde kunstenaar vervaardigd. De afbeelding op ieder raam is abstract en sluiten wat betreft de kleurstelling goed aan bij het kunstwerk op de aandachtwand.

De preekstoel is tijdens de verbouwing in 2004 verplaatst naar de galerij aan de rechterkant en is als kunstwerk opgehangen aan de wand. Op dit kunstwerk staat geschreven de tekst van 1 Timotheüs 3 vers 16

Deze luidt als volgt:

die zich geopenbaard heeft in het vlees,
is gerechtvaardigd door den geest,
is verschenen aan de engelen
is verkondigd onder de heidenen,
geloofd in de wereld
opgenomen in heerlijkheid.

Ds. Rietveld gebruikte deze tekst in zijn preek toen het gebouw in gebruik werd genomen door zijn gemeente.

De manier waarop deze tekst afgebeeld is mag semi abstract genoemd worden. Opvallend is dat de letters C, G en O worden weergegeven met een punt in het midden; dit is niet de gebruikelijke schrijfwijze.

In de kerkzaal zijn verschillende voorwerpen geplaatst die afkomstig zijn uit gebouwen die niet meer als kerk in gebruik zijn. Bij de gedachtenishoek staat een stoel uit de voormalige Bethelkapel, links aan de muur is een houten kruis opgehangen, dat afkomstig is uit de voormalige Bethlehemkerk. In de foyer van het zalencomplex staat een kerkbank uit de voormalige Pauluskerk. Het zijn blijvende herinneringen voor die kerkgangers, die ooit deze gebouwen als hun plek van samenkomst beschouwden.

Orgel

Bijzonder in deze zaal is het feit dat er twee orgels staan opgesteld. Het eerste orgel staat aan de achterzijde van de zaal op een galerij boven de toegangsdeuren. Dit orgel is gebouwd door de firma Verschueren uit Heythuysen. Het begeleidde tot 2004 de zondagse erediensten. Nu wordt het nog slechts sporadisch bespeeld.

Het tweede orgel, dat in de kerkzaal staat, is ontworpen en vervaardigd door de firma Klop uit Garderen. Het is geplaatst voorin de zaal op het liturgisch centrum. Opvallend aan dit orgel is dat alle pijpen van hout zijn. Bij de ingebruikname op 5 maart 2004 bleek, dat orgelbouwer Henk Klop als verrassing een klokkenspel aan de registers heeft toegevoegd.

Kunstgalerij

De Kunstgalerij verzorgt kleinschalige wisselende tentoonstellingen in de kerkzaal.

Het is de bedoeling om aan de ene kant mee te gaan met het kerkelijke jaar en aan de andere kant kerkgangers, die artistiek actief zijn (geweest) gelegenheid te geven om hun eigen werkstukken ten toon te stellen. Er zijn ook steeds vaker bijzondere fotoreportages te zien van mooie reizen, onder meer uit Australië, Verenigde Staten, IJsland en Jeruzalem. Dit geeft aanleiding om deze te bekijken en met elkaar in gesprek te gaan. In de Adventstijd tonen wij vaak Iconen afbeeldingen.

Sinds januari 2008 zijn de contactpersonen Anneloes Kappert en Marion Jongens

© Copyright - Bergkerk Den Haag